การประเมินโดยเพื่อนหรือการทบทวนโดยเพื่อน (Peer Assessment/Peer Review)
เนื้อหา
การประเมินโดยเพื่อนหรือการทบทวนโดยเพื่อนสามารถเป็นได้ทั้งการประเมินเพื่อพัฒนาการเรียนรู้และการประเมินเพื่อตัดสินผล โดยจะช่วยผู้สอนวัดทักษะในการประเมินของผู้เรียนว่าผู้เรียนนั้นมีความรู้ ความเข้าใจ และสามารถประเมินงานของเพื่อนได้อย่างมีหลักเกณฑ์และเหมาะสม ซึ่งจะช่วยให้ผู้เรียนพัฒนาทักษะในการประเมิน การวิพากษ์ และให้ข้อเสนอแนะแก่ผู้อื่น และยังช่วยให้มีทักษะในการประเมินตนเองและปรับปรุงงานของตนเอง
การประเมินโดยเพื่อนช่วยส่งเสริมทักษะที่สำคัญในกระบวนการเรียนรู้ดังนี้:
- การวิเคราะห์และวิจารณ์: ผู้เรียนจะได้ฝึกฝนการคิดวิเคราะห์และวิจารณ์ผลงานของเพื่อน ซึ่งเป็นทักษะที่สำคัญในการพัฒนาความคิดเชิงวิพากษ์
- การให้ข้อเสนอแนะแบบสร้างสรรค์: การให้ข้อเสนอแนะที่เป็นประโยชน์และสร้างสรรค์จะช่วยให้ผู้เรียนเรียนรู้วิธีการสื่อสารและสร้างความร่วมมือในกลุ่ม
- การประเมินตนเอง: ผู้เรียนจะได้เรียนรู้วิธีการประเมินงานของตนเองอย่างมีหลักเกณฑ์ ซึ่งจะช่วยให้สามารถปรับปรุงผลงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
คำแนะนำเพิ่มเติม
- ผู้สอนควรจัดทำเกณฑ์การประเมินที่ชัดเจนและเป็นรูปธรรมเพื่อให้ผู้เรียนสามารถประเมินงานของเพื่อนได้อย่างถูกต้องและเหมาะสม
- ควรมีตัวอย่างของข้อเสนอแนะแบบเฉพาะเจาะจงเพื่อให้ผู้เรียนเข้าใจวิธีการให้ข้อเสนอแนะแบบสร้างสรรค์
- ผู้สอนควรแนะนำผู้เรียนในฐานะผู้ประเมินเกี่ยวกับการใช้เกณฑ์การประเมินอย่างครบถ้วนและเหมาะสม โดยอาจเลือกว่าจะระบุหรือละเว้นการระบุตัวตนของผู้ประเมินเพื่อความสะดวก
- ผู้สอนควรให้คำติชมของเพื่อนอยู่ในรูปแบบที่เป็นลายลักษณ์อักษร เพื่อให้สามารถเข้าถึงได้สะดวกและง่ายต่อการตรวจสอบและอ้างอิงในภายหลัง
การนำการประเมินโดยเพื่อนมาใช้ในกระบวนการเรียนการสอนจะช่วยเสริมสร้างการเรียนรู้ที่มีคุณภาพและส่งเสริมการพัฒนาทักษะต่างๆ ของผู้เรียนอย่างรอบด้าน
แหล่งเรียนรู้
Alqassab, M., Strijbos, JW., Panadero, E. et al. A Systematic Review of Peer Assessment Design Elements. Educ Psychol Rev 35, 18 (2023). https://doi.org/10.1007/s10648-023-09723-7
Topping K. J. (2009) Peer Assessment, Theory Into Practice, 48:1, 20-27, 10.1080/00405840802577569
อัษฎา พลอยโสภณ และคณะ. (2564). ผลของการใช้โปรแกรมพัฒนาสมรรถนะเพื่อนที่ปรึกษา ของนักศึกษาปริญญาตรีคณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยสวนดุสิต. วารสาร มจร มนุษยศาสตร์ปริทรรศน์, 7(1), https://so03.tci-thaijo.org/index.php/human/article/view/177612
น้ำทิพย์ องอาจวาณิชย์ และ วิชญ์ บุญรอด. (2564). การประเมินทักษะทางดนตรีระดับอุดมศึกษา. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 23(4), https://so06.tci-thaijo.org/index.php/edujournal_nu/article/view/243036
ปราวีณยา สุวรรณณัฐโชติ และพรสุข ตันตระรุ่งโรจน์. (2558). ผลของการใช้คำถามประเมินตนเองและการประเมินโดยเพื่อนเพื่อเสริมสร้างการรับรู้ความสามารถ ของตนเองและความรู้บูรณาการ TPACK ด้านการออกแบบสื่อดิจิทัลของนิสิตครู. วารสารครุศาสตร์, 43(4), https://so02.tci-thaijo.org/index.php/EDUCU/article/view/44583